Pengenalan
Sistem mahkamah Malaysia berasal
daripada piagam tahun 1807 yang
dikenali sebagai Piagam Keadilan
Pertama yang memberikan Syarikat Hindia Timur Inggeris hak
daripada Kerajaan
Diraja British untuk mengadakan Mahkamah Keadilan di penempatan Pulau
Pinang.
Sebelum pembentukan Malaysia pada
tahun 1963, terdapat tiga
Mahkamah Agung di dalam Komanwel Asia
Tenggara:
Setiap Mahkamah Agung yang
terdiri daripada sebuah Mahkamah Tinggi dan sebuah Mahkamah Rayuan diketuai
oleh Ketua Hakim Negara.
MAHKAMAH
PERSEKUTUAN
Keanggotaan terdiri daripada:
- Ketua hakim mahkamah persekutuan/ketua hakim Negara
- Presiden mahkamah rayuan
- Hakim-hakim besar mahkamah tinggi
- 8 orang hakim lain & beberapa orang hakim tambahan yg dilantik oleh YDPA mengikut keperluan
- BIDANG KUASA
- Pembicaraan kes hendaklah didengar lebih kurang 3org hakim/lebih yg ditentukan ketua hakim Negar
- Menentukan kesahihan undang-undang yang digubal oleh badan perundangan Negara & berkuasa untuk menolak undang-undang yg bercanggah dgn Perlembagaan Persekutuan
- Menyelesaikan kekeliruan&persoalan yang timbul daripada tafsiran undang-undang persekutuan dgn perlembagaan pesekutuan
MAHKAMAH TINGGI
DIBAHAGI KEPADA:
a) mahkamah tinggi Malaya
(1org hakim Besar & 46org hakim lain)
b) mahkamah tinggi
sabah&Sarawak (1org hakim besar dan 10 hakim yg
lain)
BIDANG KUASA
1. Membicarakan kes sivil yg lebih rm250000
2. Menjatuhkan apa-apa hukuman termasuk mati/seumur hidup
3. Bicara kes pembunuhan
4. Mengeluarkan waran,writ,perintah lelong/waran tangkap atau dan sebagainya
5. Mengarahkan mahkamah rendah mengadakan perbicaraan smula selepas mendengar
kes-kes rayuan daripada mahkamah rendah
6. Mendengar petisyen pilihan raya
MAHKAMAH RAYUAN
KEANGGOTAAN:
·
Pengerusi yang
digelar presiden mahkamah rayuan
·
10orang hakim
yang lain
PELANTIKAN HAKIM:
·
Dilantik YDPA
atas nasihat PM setelah berunding dengan MRR
·
Sebelum
menasihati YDPA,PM hendaklah:
·
a)minta
pandangan ketua hakim Negara bagi pelantikan presiden
·
b)minta pandangan
presiden untuk perlantikan hakim lain
PENAMATAN JAWATAN HAKIM:
·
Hakim hanya
boleh dipecat oleh YDPA melalui tribunal
PERSIDANGAN MAHKAMAH RAYUAN:
·
KES hendaklah
didengar tak kurang 3orang hakim/lebih
·
Mendengar kes
jenayah & sivil yg tak kurang rm250000 daripada mahkamah tinggi
·
Berkuasa meminda
keputusan mahkamah tinggi
MAHKAMAH SESYEN
·
mahkamah rendah yang tertinggi
·
hakimnya dilantik oleh YDPA
·
tidak perlu perkenan PM dan MRR
·
tiada kuasa untuk dengar kes rayuan
·
prosidin penghakiman dilakukan oleh seorang hakim
·
berkuasa keluarkan saman,writ,perintah mahkamah
·
mengawasi kes sivil di mahkamah majistret dan mahkamah penghulu
·
kendalikan semua kes jenayah,rasuah kecuali hukuman mati
·
kendalikan kes sivil yang tuntutannya tidak lebih RM25000
·
berkuasa menyelia atau tuntutan sivil berkaitan kemalangan kenderaan
bermotor
MAHKAMAH SYARIAH
1.
Hanya
bicarakankes sivil dan jenayah bgi org2 islam
2.
Kes sivil:
a) pertunangan
b)matrimoni-pkwinan,ceraian,nafkah
c)hak anak &
wakaf n warisan harta
BIDANG KUASA HUKUMAN MAHKAMAH
TINGGI SYARIAH
Kes jenayah:
·
Penjara tidak
lebih 3tahun
·
Denda tidak
lebih rm5000
·
Merotan tidak
lebih enam sebatan
·
Kes sivil
·
Pertikaian tidak
lebih rm50000
·
MAHKAMAH RENDAH
SYARIAH
·
Kes jenayah:
·
Penjara tidak
lebih 6bulan
·
Denda tidak
lebih rm1000
·
Kes sivil:
·
Pertikaian tidak
lebih rm50000
MAHKAMAH MAJISTRET
1. YDPA melantik majistret di Wilayah Persekutuan Lumpur,Labuan,Putrajaya atas
nasihat hakim besar mahkamah tinggi Malaya
2. Ketua menteri melantik majistret di negeri-negeri yg lain atas nasihat
hakim besar mahkamah tinggi
KELAS 1
·
bicarakan kes
yang hukumannya tidak lebih 10 tahun,denda sahaja,kes rompakan,kes pecah rumah
hukumannya:-
·
5 tahun penjara
·
denda RM10000
·
12 sebatan rotan
·
bicarakan kes
sivil tidak lebih RM25000
·
dengar kes
rayuan dari mahkamah penghulu
KELAS 2
·
juga dipanggil
Mahkamah Tuntutan Kecil
·
berkuasa
bicarakan kes yang hukumannya tidak lebih 12 bulan penjara/denda sahaja
hukumannya:-
·
6 bulan penjara
·
denda RM1000]
MAHKAMAH KHAS
RAJA-RAJA
·
Hakimnya ialah
Hakim Besar mahkamah tinggi,Pengerusi mahkamah persekutuan(ketua hakim
negara),bekas hakim mahkamah persekutuan/mahkamah tinggi
·
Mengadili
YDPA,raja
keputusannya
adalah muktamad dan tidak boleh dicabar/dipertikai di mana-mana mahkamah.
Badan Kehakiman/Judisiari
BIDANG
KEHAKIMAN/JUDISIARI
|
|
kebebasan badan kehakiman
|
Tidak memihak kepada sesiapa
Mempunyai kebebasan yang tersendiri
Tidak dikenakan kawalan oleh Badan Perundangan
/pihak eksekutif
Hakim tidak boleh dipecat kecuali kerana perkara
125(3)
Kelakuan hakim tidak boleh dibincangkan dalam parlimen
kecuali usul daripada ahli parlimen
Maksimum umur jadi hakim ialah 65 tahun atau
66 tahun
|
fungsi badan kehakiman
|
Memastikan Perlembagaan Persekutuan dipatuhi dan
ditegakkan mengikut peruntukan undang-undang
|
kuasa badan kehakiman
|
Sebagai pengadil
Mahkamah Atasan
Mahkamah Rendah
Mendengar dan dan menentukan perkara sivil yang
berkaitan dengan saman-lazimnya perlukan affidavit
Mendengar dan menentukan perkara jenayah yang
melibatkan kanun kesiksaan
Menentukan kesahihan undang-undang yang dibuat oleh
Badan Perundangan dan Badan Pelaksana
Berkuasa mentafsir Perlembagaan Persekutuan dan
Perlembagaan Negeri
|
kuasa mahkamah
|
Melaksanakan tugas kehakiman
Mentafsir perlembagaan negara
Mentafsir undang-undang
Mengistiharkan undang-undang bertulis Kerajaan
Persekutuan dan Kerajaan Negeri
Mengistiharkan bahawa sesuatu tindakan kerajaan
adalah tidak sah di sisi undang-undang
Tidak boleh panda undang-undang
|
sistem mahkamah
|
Disusun ikut hierarki pyramid
Individu yang tidak berpuas hati dengan keputusan
mahkamah boleh membuat rayuan ke mahkamah yang lebih tinggi
|
pelantikan hakim
|
Dilantik oleh YDPA dengan nasihat PM
Urusan pelantikan,kenaikan pangkat dan pelucutan
jawatan mereka di bawah kuasa YDPA
Hakim tidak dibenarkan berpolitik untuk melindungi
hakim daripada pengaruh politik
|
peguam negara
|
Penasihat undang-undang kerajaan
Menjadi pendakwa raya bagi kerajaan
Menjadi peguam bela bagi kerajaan
Dibantu oleh Pegawai Perkhidmatan Undang-Undang dan
Kehakiman
|
mahkamah atasan
|
Mahkamah Persekutuan
Mahkamah Rayuan
Mahkamah Tinggi Malaya
Mahkamah Tinggi Sabah & Sarawak
Mahkamah Khas
|
mahkamah rendah
|
Mahkamah Majistret
Mahkamah Sesyen
Mahkamah Syariah
Mahkamah Kanak-Kanak
Mahkamah Penghulu
Mahkamah Anak Negeri
|
ketua kehakiman
|
Ketua Hakim Negara
|
bidangkuasa mahkamah
persekutuan
|
Meluluskan rang undang-undang yang digubal oleh
Parlimen atau Badan Perundangan Negeri
|
bidangkuasa mahkamah tinggi
|
Semua kes yang melibatkan hukuman mati
Melebihi kuasa mahkamah rendah
|
bidangkuasa mahkamah sesyen
|
Semua kes yang tidak melibatkan hukuman mati
Denda antara RM25000 hingga RM100,000
|
bidangkuasa mahkamah majistret
|
Semua kes yang < penjara 5 tahun
Denda RM10000
Kes awam (RM25000)
|
bidangkuasa mahkamah kanak2
|
Melibatkan pesalah remaja (<18 tahun)
|
bidangkuasa mahkamah penghulu
|
Kes sivil yang nilainya tidak melebihi RM50
Kes jenayah yang dendanya tidak melebihi RM25
|
bidangkuasa mahkamah adat
negeri
|
Kes-kes yang melibatkan kesalahan melanggar
undang-undang adat
|
Mahkamah-mahkamah sivil di Malaysia
secara umumnya dibahagikan kepada beberapa jenis mengikut undang-undang
penubuhannya. Misalnya, Akta Mahkamah Rendah 1948 memperuntukkan kepada
penubuhan Mahkamah Majistret dan Mahkamah Sesyen.
(a) Mahkamah Majistret : Ia
mempunyai bidangkuasa untuk memutuskan pertikaian sivil yang tuntutannya tidak
melebihi RM25,000-00. Bagaimanapun, ia tiada bidangkuasa rayuan.
(b) Mahkamah Sesyen : Ia
mempunyai bidangkuasa untuk memutuskan pertikaian sivil yang tuntutannya
melebihi RM25,000-00 tetapi tidak melebihi RM250,000-00. Bagaimanapun had
tuntutan tidak ditetapkan berhubung dengan kemalangan kenderaan bermotor,
pertikaian di antara tuan rumah dan penyewa serta distress. Bagaimanapun, ia
juga tiada bidangkuasa rayuan.
Berhubung dengan prosiding pula,
masing-masing Mahkamah mempunyai prosiding sivil yang tersendiri dan diseliakan
melalui peraturan-peraturan yang berasingan. Cuma pada bulan Ogos 2012, suatu
peraturan baru iaitu Kaedah-Kaedah Mahkamah 2012 telah digubal bagi menggabungkan
peraturan-peraturan berhubung prosiding di Mahkamah Majistret, Mahkamah Sesyen
dan Mahkamah Tinggi.
Pada masa hadapan tetapi dalam
waktu yang terdekat, bidangkuasa yang dinyatakan di atas dijangka akan
mengalami perubahan. Setakat ini, melalui Akta Mahkamah Rendah (Pindaan) 2010,
bidangkuasa Mahkamah Sesyen akan dilanjutkan ke RM1,000,000-00. Manakala bagi
Mahkamah Majistret pula, bidangkuasanya akan dikembangkan hingga mencapai
RM100,000-00. Bagaimanapun, Akta Pindaan ini belum dikuatkuasakan, dan dengan
itu bidangkuasa yang sedia ada masih diteruskan.
Bidang kuasa Mahkamah Sivil
(Mahkamah Tinggi)
Bidang kuasa sivil
Menurut seksyen 23(1) Akta Mahkamah Kehakiman 1964 (Akta 91), Mahkamah
Tinggi hendaklah mempunyai bidang kuasa untuk membicarakan segala prosiding
sivil jika [8]-
(a) kausa
tindakannya berbangkit;
(b) defendan
atau salah seorang daripada beberapa orang defendan bermastautin atau mempunyai
tempat urusannya;
(c) fakta-fakta
yang atasnya prosiding itu wujud atau dikatakan telah berlaku; atau
(d) mana-mana
tanah yang pemunyaannya dipertikaikan terletak, dalam bidang kuasa tempatan
mahkamah itu dan, walau apapun apa-apa jua yang terkandung dalam seksyen ini
dalam apa-apa hal yang semua pihak bersetuju secara bertulis, dalam bidang
kuasa tempatan Mahkamah Tinggi yang satu lagi itu.
Seksyen 24 Akta Mahkamah Kehakiman 1964 menyebut bahawa bidang kuasa
Mahkamah Tinggi dalam kes-kes sivil hendaklah termasuk [9]-
(a) bidang
kuasa di bawah mana-mana undang-undang bertulis yang berhubungan dengan
perceraian dan kausa hal ehwal suami isteri;
(b) bidang
kuasa dan kuasa yang sama berhubung dengan perkara-perkara admiralti seperti
yang ada pada Mahkamah Keadilan Tinggi di England di bawah Akta Mahkamah Agung
1981 bagi United Kingdom;
(c) bidang
kuasa di bawah mana-mana undang-undang bertulis yang berhubungan dengan
kebangkrapan atau syarikat;
(d) bidang
kuasa untuk melantik dan mengawal penjaga budak-budak danpada amnya atas diri
dan harta budak-budak;
(e) bidang
kuasa untuk melantik dan mengawal penjaga dan pengawas diri dan estet
orang-orang dungu, orang-orang sakit otak dan orang-orang yang tak sempuna
akal; dan
(f) bidang
kuasa untuk memberi probet bagi wasiat dan testament dan surat kuasa mentadbir
bagi harta pusaka orang mati yang meninggalkan harta di dalam bidang kuas
wilayah Mahkamah itu dan untuk menukar atau membatalkan pemberian tersebut.
Bidang kuasa Jenayah
Bidang kuasa jenayah Mahkamah Tinggi terdapat dalam seksyen 22 Akta Mahkamah
Kehakiman 1964.
Menurut seksyen 22, subseksyen (1), Mahkamah Tinggi hendaklah mempunyai bidang
kuasa untuk membicarakan [10]-
(a) Semua kesalahan yang dilakukan
(i) Dalam bidang kuasa
tempatannya;
Di laut lepas di atas
mana-mana kapal atau di atas mana-mana pesawat udara yang didaftarkan di Malaysia; oleh mana-mana warganegara atau
mana-mana pemastautin tetap di laut lepas, di atas mana-mana kapal atau di atas
mana-mana pesawat udara;
oleh mana-mana orang di laut lepas
jika kesalahan itu ialah kesalahan pelanunan mengikut undang-undang
antarabangsa; dan
Kesalahan-kesalahan di bawah
Bab VI Kanun Keseksaan, dan di bawah mana-mana undang-undang bertulis yang
dinyatakan di dalam Jadual kepada Akta Kesalahan-Kesalahan di Luar Negeri 1976,
atau kesalahan-kesalahan di bawah mana-mana undang-undang bertulis yang lain
yang mana perlakuannya diperakui oleh Peguam Negara sebagai menjejaskan
keselamatan Malaysia dan kesalahan itu yang dilakukan, mengikut mana-mana yang
berkenaan di laut lepas, di atas
mana-mana kapal atau di atas mana-mana pesawat udara yang didaftarkan di
Malaysia
oleh mana-mana warganegara
atau mana-mana pemastautin tetap di laut lepas, di atas mana-mana kapal atau di
atas mana-mana pesawat udara; atau
oleh mana-mana warganegara atau
mana-mana pemastautin tetap di mana-mana tempat di luar sempadan Malaysia.
No comments:
Post a Comment